H.Gò Công Tây: Lịch Sử Chùa Long Quang

LỊCH SỬ CHÙA LONG QUANG

“Làng Bình Luông Tây thuở xưa,
Yên Luông, Phú Quới ngày nay tương truyền.
Phạm công cáo lão từ quan,
Khai sơn tạo tự vạn an dân lành.
Thuốc than chữa trị bệnh nhân,
Thầy trao kiến thức cho đàn trẻ thơ.
Hảo Hiệp sơ tổ đức cao,
Truyền trao thế hệ mai sau duy trì.”

Chùa Long Quang tọa lạc tại ấp Phú Quới, xã Yên Luông, huyện Gò Công Tây, tỉnh Tiền Giang.

Vào năm 1856 cuối thế kỷ XIX, tương truyền có vị quan họ Phạm tại triều đình Huế cáo lão về quê, vào tận vùng Tây Nam bộ làng Bình Luông Tây, phủ Hòa Đồng (nay là xã Yên Luông, huyện Gò Công Tây) lập ngôi chùa bằng tre lá để tịnh tu; dạy học và hốt thuốc chữa bệnh cho dân làng, đặt hiệu Long Quang Tự. Thời gian sau ông xuất gia pháp húy Đạt Hòa dòng Tế thượng Chánh tông đời 41, đêm ngày tinh tấn tu trì, tụng kinh bái sám.

Năm 1904, Giáp Thìn trời bảo tháng ba thổi sập ngôi chùa. Hòa thượng cho xây cất lại ngôi chùa cũng bằng tre lá, có diện tích rộng hơn để có nơi Hòa thượng dạy học và hốt thuốc cho dân làng. Thời gian sau, Hòa thượng viên tịch vào năm nào không ai rõ, chỉ biết Ngài tịch vào ngày 19 tháng 9. Sự ra đi của Hòa thượng đã để lại niềm tiếc thương và tôn kính cho mọi người.
“Huệ Ngọc thừa kế kinh thi,
Tông phong tổ ấn sắc hương rạng ngời.”

Năm 1923, Hòa thượng Huệ Ngọc (1881 – 1956) dòng Tế thượng đời thứ 42 húy Trừng Thuận kế thừa sự nghiệp của Hòa thượng Bổn sư; cho di dời ngôi chùa củ đến nơi nền đất mới (nền chùa hiện nay) xây dựng lại ngôi Chánh điện lợp ngói âm dương và tiếp tục hướng dẫn bá tánh tu trì. Từ đó tiếng kinh kệ du dương trầm bổng hòa trong không gian lan xa mãi vào chốn hư vô.
Năm 1957 hóa duyên ký tất Hòa thượng viên tịch, hàng môn đồ tứ chúng lập Tháp tôn thờ trong khuôn viên Chùa.

“Long Quang thừa kế tông phong,
Truyền thừa mạng mạch cửa không đặng vào.
Thiện Lợi phước huệ song tu,
Chùa xưa tái thiết chứng tri lòng thành.”
Hòa thượng Thích Thiện Lợi (1927 – 2018) dòng Tế thượng Chánh tông đời 43 húy Tâm Thành tiếp nối sự nghiệp Tổ thầy gìn giữ ngôi chùa. Hòa thượng rất giỏi hán tự, ngoài tụng kinh bái sám, hướng dẫn Phật tử tu học, Ngài còn xem ngày giờ tang hôn, tế tự cho bà con khi có hữu sự, trợ duyên cho bà con trong xóm các nghi lễ cầu an, cầu siêu. Với nhân cách hiền từ, hòa nhã cùng với đức hạnh của của Hòa thượng ngày một vang xa, vì thế bá tánh thập phương trở về chùa ngày càng nhiều hơn.
Năm 1968, Hòa thượng cho xây dựng lại ngôi Chánh điện bằng vật liệu bán kiên cố, tường xây gạch, mái lợp ngói âm dương, kiến trúc xây dựng theo hình tứ trụ có không gian rộng hơn để cho bá tánh thập phương về lễ bái trong dịp tam nguơn tứ quí. Mặc dù trong thời kỳ chiến tranh loạn lạc, Hòa thượng vẫn an nhiên gìn giữ ngôi nhà Phật pháp, mãi đến khi đất nước thanh bình, Bắc Nam sum họp.

Sau khi Giáo hội Phật giáo Việt Nam được thành lập, chùa Long Quang cũng gia nhập Giáo hội. Hòa thượng luôn luôn tham gia cùng Giáo hội trong mọi công tác Phật sự. Năm 2002 Hòa thượng được Ban Đại diện Phật giáo huyện nhà suy tôn vào Ban Chứng minh.
“Tác Như Lai sứ, hành Như Lai sự” là hạnh nguyện của hàng đệ tử Phật. Mặc dù tuổi đời ngày càng cao, nhưng tâm Bồ đề không thối chuyển. Năm 2004 được sự phát tâm thù thắng của hàng Phật tử xa gần, sự trợ duyên của Đại đức Thích Nhật Độ (đệ tử của Hòa thượng), một lần nữa Hòa thượng cho trùng tu lại ngôi Chánh điện bằng vật liệu bê tông cốt thép kiên cố với diện tích chiều ngang 14m, chiều dài 20m; kiến trúc hình tứ trụ, có thêm tiền sảnh, vách xây tường, nền lát gạch bông, mái lợp ngói tây, các góc mái uốn cong trang trí hoa văn rồng mềm mại, mang đậm sắc thái ngôi chùa Việt Nam. Nối tiếp Chánh điện Hòa thượng cho xây dựng nhà Tổ, nhà khách có không gian rộng rãi, thoáng mát, là nơi thiền vị cho Phật tử về tu học.

Thời gian sau, do tuổi cao, Hòa thượng thường xuyên lâm bệnh nên không còn đủ sức khỏe để trông nom gìn giữ ngôi chùa và hướng dẫn Phật tử tu học cũng như tham gia vào các Phật sự cùng Ban Trị sự như thuở trước. Năm 2018 Hòa thượng viên tịch, Ngài đã để lại biết bao niềm kính tiếc cho chư Tăng Ni và Phật tử huyện nhà. Để ghi niệm công đức cả một đời tu hành của bậc Tôn sư khả kính, môn đồ pháp quyến an táng nhục thân và lập bảo Tháp tôn thờ Hòa thượng trong khuôn viên chùa.

Tổ tổ tương truyền, Sư sư tương kế. Đại đức Thích Nhật Độ tạm thay thế Hòa thượng duy trì ngôi chùa, tiếp tục hạnh nguyện của Hòa thượng Bổn sư. Thầy cho chỉnh trang toàn bộ các hạng mục phụ như: xây dựng Giảng đường, tôn tạo Quan Âm các, xây lầu chuông trước Chánh điện, tôn tượng Di Lặc, tôn tạo các Bảo tháp, nhà từ đường, trang trí hoa kiểng, cây lá xanh tươi tạo cảnh trí trang nghiêm cho ngôi chùa, tăng thêm niềm hỷ lạc cho Phật tử mỗi khi trở về chùa khi tham quan lễ bái; góp thêm một bông hoa nhỏ cho ngôi nhà Phật giáo và quê hương Yên Luông ngày càng tươi đẹp.
"Hảo tâm xuất gia tầm chơn lý,
Hiệp lực vun bồi lớp tuổi thơ.
Khai sơn Tổ ấn Tự Long Quang,
Tiếp tăng độ chúng mãi duy trì.
Huệ Ngọc kế thừa gìn mối đạo,
Thiên thai giáo ấn dạ mong cầu.
Thiện tín vãng lai gieo phước đức.
Lợi an sanh chúng vạn đời sau.”

Một số ảnh tư liệu: