H.Cái Bè: Lịch Sử Chùa Trường Mai
LỊCH SỬ CHÙA TRƯỜNG MAI
Chùa Trường Mai tọa lạc tại ấp Thống, xã Hòa Hưng, huyện Cái Bè, tỉnh Tiền Giang; hiện nay do Ni sư Thích Nữ Như Thanh trụ trì.
Ngôi chùa Trường Mai được thành lập đến nay khoản 200 năm. Theo lời cụ Trần Văn Sung là cháu 5 đời của cụ Trần Văn Vị (gọi bằng ông cố) thuật rằng: Cụ Trần Văn Vị có người em gái thường được gọi là Bà Chín, không lập gia đình, bà nguyện đi tu nên xin mãnh đất cạnh gia đình để cất am tu hành.
Vào năm 1795 (năm Ất Mẹo) cụ Trần Văn Vị thấy em gái tu hành thật tâm nên ông mới trích ra một phần đất gồm 4 công vườn và 5 công ruộng cho bà canh tác, an hưỡng tu hành.
Bà Trần Thị Chín sanh năm 1769 (năm Giáp Dần), xuất gia năm 1795 (năm Ất Mẹo) có Pháp danh là Thích Nữ Liên Hoa, trụ trì ngôi am này được 43 năm. Bà viên tịch ngày 21/7/1838 (năm Mậu Tuất). Hưỡng thọ 69 tuổi.
Sau khi bà Chín qua đời thì có bà Phan Thị Hòa rồi đến ông Nguyễn Văn Có thay thế lo hương khói cho chùa.
Thời gian sau đó vì không có người hương khói cho chùa nên trong kiến họ của ông Vị đồng ý hiến toàn bộ tài sản đã cho bà Chín cho các cụ bô lão và những người có tâm để hương khói cho chùa. Đồng thời những người con cháu của ông Vị cũng đến chung lo ngôi chùa như: Bà cả Hai (tức bà Cả Sanh), bà Nguyễn Thị Hớn, bà Võ Thị Hiệp…. Thời gian này cũng có các vị Tăng đến ở Chùa để giảng đạo rồi lần lượt viên tịch nhưng không có tư liệu rõ ràng.
Đến năm 1868 các cụ bô lão mới hình thành Ban Hộ Tự và cũng từ đó mới đặt danh hiệu cho chùa là Trường Mai. Trong năm này Ban Hộ Tự rước ông Giáo thọ, Pháp danh Giác Chơn về trụ trì. Đến năm 1894 Giáo thọ Giác Chơn viên tịch, Trụ trì chùa Trường Mai được 26 năm, ngôi mộ của ông ngày nay vẫn còn ở phía sau chùa.
Năm 1905 (Ất Mùi), Ban Hộ Tự rước ông già Lam về trụ trì, đến năm 1928 (Canh Tỵ) thì ông viên tịch. Trụ trì được 23 năm, ngội mộ của ông cũng được chôn sau chùa.
Năm 1929 (Canh Ngọ) Ban Hộ Tự tiếp tục rước Thầy Võ Văn Sách, Pháp danh Thiện Tấn ở Vĩnh Long về trụ trì. Năm 1940 (Canh Thìn) được ông Phan Thế Mịnh là Hương cả đương niên vận động xây cất lại ngôi chùa. Cột chùa được làm bằng gỗ căm xe, nền đúc lót gạch.
Năm 1946 (Bích Tuất) ông Nguyễn Văn Côn trụ trì chùa Thiền Lâm đã đến chở Đại Hồng Chung của chùa Trường Mai hiến cho Việt Minh để đúc vũ khí chống giặc.
Năm 1955 (Ất Mùi), ông Nguyễn Văn Sách Trụ trì chùa Trường Mai được 26 năm,
vì hết duyên nên bỏ chùa qua ở Cao Đài An Hữu.
Giai đoạn từ năm 1955 – 1960 chùa Trường Mai không có trụ trì nên Ban Hộ Tự tạm thời rước bà Ba Bèo về ở lo hương khói cho chùa.
Năm 1960 (Canh Tý), ông Võ Văn Sách bị bệnh nặng nên có xin với các bô lão trở lại chùa Trường Mai và được các cụ đồng ý. Đến tháng 6 năm 1961 (Tân Sửu) thì ông Sách mất, mộ của ông cũng được chôn tại đất chùa.
Năm 1962 đến năm 1964, Ban Hộ Tự có rước Thầy Ba về trụ trì được 2 năm thì ông về nhà.
Năm 1964 (Ất Tỵ) Ban Hộ tự rước Thầy Giáo thọ tục danh Nguyễn Văn Bài quê ở Cái Nứa, huyện Cái Bè về trụ trì. Thời gian này Thầy trụ trì có vận động cất lại Hậu đường và sữa sang ngôi chùa. Đến năm 1974 (Giáp Dần) ông Bài viên tịch. Trụ trì chùa được 10 năm, mộ của ông cũng được chôn phía sau chùa.
Sau khi ông Bài qua đời thì thân quyến của ông ở nhang khói cho chùa đến năm 1975 thì bàn giao chùa lại cho Ban Hộ Tự và về quê sinh sống.
Năm 1976 (Bính Thìn), chùa không có trụ trì nên Ban Hộ Tự đồng ý tạm giao tài sản nhà chùa cho ông Võ Văn Luyện canh tác để lo hương khói và cúng tam ngươn tứ quí, đến khi nào rước được trụ trì thì ông Luyện trả lại chùa.
Ngày 01/04/1989 (Kỷ Tỵ) Ban Hộ Tự quyết định rước ông Nguyễn Văn Bê, Pháp danh Nhựt Định về làm trụ trì, nhưng chỉ sau gần 10 tháng thì thầy Ba Bê rời khỏi chùa vào ngày 21/02/1990 (Canh Ngọ).
Ngày 02/04/1990 (Canh Ngọ) Ban Hộ Tự làm lễ rước Sư cô Thích Nữ Như Thanh, thế danh Lương Thị Hoa, ở chùa Phước Huệ (tỉnh Đồng Tháp) về trụ trì chùa đến năm 1994 Sư cô về vùng núi Châu Đốc tịnh tu và viên tịch tại đó.
Được sự thống nhất của Ban Hộ Tự và cấp chính quyền, ngày 10/11/1994 (Giáp Tuất) đạo tràng chùa Trường Mai tổ chức lễ nhập tự cho Sư cô Thích Nữ Như Thanh, thế danh Đoàn Thị Liễu, quê quán xã An Hữu, huyện Cái Bè. Xuất gia năm 1986 tại chùa Hòa Long (tỉnh Đồng Tháp) về làm trụ trì cho đến nay.
Ngày 21/02/1995 (Ất Hợi), bà con Phật tử địa phương và Phật tử gần xa đóng góp tu lại ngôi chùa Trường Mai cho khang trang hơn để tiện nghi trong sinh hoạt và tu tập.
Ngày 01/05/1998 (Mậu Dần) Sư cô Thích Nữ Như Thanh được BTS GHPGVN tỉnh Tiền Giang chính thức Bổ nhiệm chùa Trường Mai. Từ đó, vơi trách nhiệm của người Trụ trì, Sư cô Thích Nữ Như Thanh đã từng bước tu bổ già lam, mở đạo tràng tu học cho Phật tử và hướng dẫn bà con đồng bào quanh chùa hành thiện theo lời Đức Phật dạy. Nỗ lực cùng chính quyền địa phương trong các phong trào an sinh xã hội, xây dựng quê hương.
Năm 2012, nhận thấy ngôi Chánh điện cũ đã không còn an toàn để sinh hoạt, Sư cô Trụ trì đã vận động Phật tử đại trùng tu bằng chất liệu bê tông cốt sắt, mái đúc dán ngói mũi hài, nền lát gạch men.
Bên trong ngôi Chánh điện thời Tôn tượng Đức Phật Thích Ca Mâu Ni được chế tác bằng đá non nước và ba pho Tây phương Tam Thánh rất uy nghiêm.
Với những công hạnh tu tập và hành đạo, Sư cô Thích Nữ Như Thanh đã được Giáo hội tấn phong lên hàng Giáo phẩm Ni sư trong lần Đại hội Phật giáo toàn quốc kỳ IX.
Thật đúng là:
“Chùa đứng hiền lành tự thuở xưa,
Tình dân gửi gấm đã bao lần,
Tổ tiên bối đắp bao năm tháng,
Nối tiếp không ngừng lớp tuổi thơ.”
Một số ảnh tư liệu:
XEM VIDEO PHÓNG SỰ LỊCH SỬ NGÔI CHÙA TẠI ĐÂY
Ban Biên Tập Lịch Sử Tự Viện Tỉnh Tiền Giang
